Problem Neydi?

Öğretmenler; fiziki koşullar, zaman, müfredat vb. sebeplerle kalabalık sınıflardaki farklılıkları potansiyel sorun veya iş yükü olarak görebiliyor. Bu durum, iyi ihtimaller yerine sorunları görünür kılıyor. Peki, “Öğretmenlerin, sınıftaki çeşitliliği öğrenciler için bir gelişme ortamı olarak görmesini nasıl sağlayabiliriz?”

Çözüm

Tasarım Odaklı Düşünme metodolojisinin uygulandığı problem çözme sürecinde; kalabalık sınıflarda, öğretmenlerin ve öğrencilerin birbirlerinin bireysel ve olumlu özelliklerini bilmedikleri gözlemlendi. Bu sebeple, sınıftaki farklılıkların zenginlik yerine potansiyel sorun olarak görüldüğü fikrine ulaşıldı. Farklılıklara karşı olan bu ön yargıyı kırmak ve bireylerin olumlu özelliklerini görünür kılmak ve sınıftaki tüm öznelerin birbirini tanımasına alan açmak için  “Şımar Canım Benim” etkinliği geliştirildi.

Etkinlik sürecinde, “şımarma” kavramı üzerine öğrenciler ile tartışılır. Sınıfta "Şımar Canım Benim" adında, herkesin bir gün baş rol olacağı bir etkinlik düzenleneceği söylenir. Bu etkinlikteki "şımarma" kavramının "kişilerin çok mutlu olması" anlamını taşıdığı belirtilir. "Şımaracak" öğrenci, öğretmenin inisiyatifindeki yöntemlerle (tercih veya kura) seçilir. Öğretmen, bu etkinliğe ayrılan paylaşımlı bir sınıf defteri hazırlar. Seçilen öğrencinin ailesi, arkadaşları ve öğretmeni, öğrenci hakkında olumlu üç özellik söyler. Öğrencinin de kendisinde gördüğü olumlu üç özellik de dahil olmak üzere, söylenen bütün özellikleri not alır. Bu bilgilerle kendini tanıtan eğlenceli ve rengarenk bir afiş hazırlar. Afiş üzerine zarf veya kese yapıştırır. Öğrenci, hazırladığı afişi sınıfa getirir ve kendini tanıtan kısa bir sunum yapar. Arkadaşları, öğrenci için olumlu duygularını söyler veya afişe yazar. Arkadaşları ve öğretmeni tarafından alınan veya yapılan maddi değeri olmayan hediyeler veya yazılan notlar öğrencinin zarfına konur. Öğrenci, duygularını bu etkinliğe ayrılan paylaşımlı sınıf defterine yazar. Eğer isterse, arkadaşlarına teşekkür mektubu yazar ve sınıfta okur.

Etkisi

Öğrencilerden, arkadaşlarının bilmedikleri yönlerini duydukları ve olumlu özelliklerini anlatmaktan mutlu oldukları geri bildirimi alındı. Öğrenciler, kendilerini iyi ve değerli hissettiklerini belirttiler.  Öğretmen, öğrencilerinin özelliklerini duydu ve öğrenciyi derinlemesine tanıdı. Öğretmen, kalabalık sınıflardaki farklılıkların olumlu yönlerini görme fırsatı buldu.

Çözüm Okullarda Nasıl Uygulanır?

Çözüm, her branştan öğretmenden tarafından tüm kademelerde uygulanabilir. Çözüm, okulun koşulları, müfredat ya da öğrencilerin ihtiyaçları gözetilerek, uygulanacak eğitim ortamına uyarlanabilir. Uygulama sürecinde Yaratıcı Problem Çözme becerisi ve Tasarım Odaklı Düşünme (TOD) metodolojisi ile ilgili ihtiyaç duyulan bilgilere, www.yaraticiproblemcozme.org adresinden ulaşılabilir. Her çözüm, uygulanıp farklı öğrencilerle buluştukça gelişmeye ve zenginleşmeye açıktır. Çözümü uygulama sürecinde edindiğiniz deneyimleri ve çözümün gelişmeye açık yönlerine dair önerilerinizi info@ogretmenagi.org adresine gönderebilirsiniz. Çözümle ilgili sosyal medya paylaşımlarınızda #DeğişimOkulda hashtagini kullanarak ve Öğretmen Ağı hesabını etiketleyerek, çözümün yaygınlaşmasına katkı sunabilirsiniz. Öğretmen Ağı Yaratıcı Problem Çözme Programı ile ilgili güncel gelişmelerin paylaşıldığı Facebook Grubu'na buraya tıklayarak üye olabilirsiniz. 

Etkinliği Geliştirenler

Derya Zeytinci (Sınıf Öğretmeni), Duygu Togral (Sınıf Öğretmeni), Elif Özkırım (Sınıf Öğretmeni), Esin Yılmaz (Sosyal Bilgiler Öğretmeni), Neşe Yılmaz (Türkçe Öğretmeni), Serkan Emre (Teknoloji ve Tasarım Öğretmeni)