COVID-19 salgınının ortaya çıkmasında, canlı türlerinin hızla azalmasının ve insanın doğayla kurduğu sorunlu ilişkinin de etkisi olduğu ortaya kondu.* Bu da içinde bulunduğumuz diğer bir kriz olan biyolojik çeşitlilik krizinin eğitimi doğrudan etkilediğini açıkça gösterdi. OECD ülkeleri arasında okulların en uzun süre kapalı kaldığı ikinci ülke olan Türkiye’de öğrenciler, 16 Mart 2020’den bu yana kesintisiz yüz yüze eğitim ve öğretimden mahrum. Uzaktan eğitime geçilmesiyle, salgın öncesinde yaşanan sorunlara yeni eşitsizlikler eklendi ve okul terki riski arttı. Son 1,5 yılda yaşanan belirsizlikler öğretmenlerin, öğrencilerin ve ebeveynlerin işini giderek zorlaştırdı.

6 Eylül 2021’de #OkulaDönüyoruz

Okul, bir eğitim mekânından çok daha fazlası. Çocuk koruma, beslenme, psikolojik destek, sağlık takibi, oyun, akran öğrenmesi, toplumsal yaşama hazırlık gibi pek çok konuda okulun önemli görevleri, çocukların okulda karşılanabilecek kritik ihtiyaçları var. Bu ihtiyaçların karşılanması için okulların açılması ve açık kalmasına yönelik koşulların sağlanması vazgeçilmez bir zorunluluk. 

Bilim insanları, iklim ve biyolojik çeşitlilik krizleri kaynaklı yeni sorunların önümüzdeki dönemde toplumsal hayatı daha çok etkileyeceğini öngörüyor. Tüm çocukların eğitim hakkının, kriz dönemleri de dahil her koşulda korunması için başta okullar olmak üzere tüm eğitim ekosistemi krizlere dayanıklı hale getirilmeli; eğitimin iklim krizine çözüm üretebilme potansiyeli hızla hayata geçirilmeli.

Belirsizliklere karşı okula dönüş yol haritası

Salgının başından bu yana yaşanan belirsizliklerin ortadan kalkması için ayrıntılı bir okula dönüş yol haritası olmalı. Bu yol haritası, salgının eğitime etkilerinin tüm boyutlarını kapsamalı; kayıpların telafisi için müfredat dahil olmak üzere yapılan düzenlemeleri, okullarda salgına karşı alınan önlemleri ve tüm bunlar için ayrılan kaynağı göstermeli. Okula dönüş yol haritasının bir an önce kamuoyuyla şeffaf bir şekilde paylaşılması, çocukların birçok temel hakkının yaşama geçmesi için eşsiz rollere sahip olan okulların açık kalması ve belirsizliklerin giderilmesi acil bir ihtiyaç olarak önümüzde duruyor.

*WHO (2021, 30 Mart). WHO-convened global study of origins of SARS-CoV-2: China part. Ağustos 2021, https://www.who.int/publications/i/item/who-convened-global-study-of-origins-of-sars-cov-2-china-part