Küçük Bir Kitabın İçinde Büyük Bir Dünya: Çocuk Edebiyatına Hak Temelli Bir Yolculuk*

Yazar: Şebnem Filiz Yapıcı, Öğretmen Ağı Değişim Elçisi

Bir akşamüstü. Dışarıda serin bir rüzgar esiyor, içeride ise sıcacık bir sohbet…

Sayfaların arasında, soruların peşinde, küçük adımlarla büyük bir yolculuğa çıkıyoruz: Çocuk edebiyatına hak temelli bir bakışla yaklaşmak mümkün mü?

Evet, hem de ne mümkün.

Öğretmen Ağı çatısı altında “Çocuk Edebiyatına Hak Temelli Bakış” başlığıyla gerçekleşen çevrimiçi etkinlik, Türkiye’nin dört bir yanından katılan öğretmenleri bir araya getirdi. Her biri kendi sınıfından, köyünden, şehrinden getirdiği deneyimle; çocukların sadece “büyüme yolunda” değil, bugün de burada kendi düşünceleri, duyguları, soruları ve haklarıyla var olduğunu hatırlatan bu söyleşide buluştu.

Etkinliğin konuğu, çocuk edebiyatını sadece bir tür değil, aynı zamanda bir düşünme biçimi olarak ele alan, mimar, sosyolog ve yazar Seran Demiral’dı. Onun rehberliğinde; sadece edebiyattan değil, toplumsal eşitlikten, dijital öznellikten, forum tiyatrosundan, felsefi düşünmeden ve birlikte üretmenin kıymetinden konuştuk. Her cümlesi, çocukların hayatına temas eden birer pencere gibiydi.

Bir masalın içinden süzülen adalet duygusu, bir hikâyedeki kahramanın itirazı ya da bir şiirin ortasına serpiştirilmiş “ben buradayım” sesi… Hepsi bir çocuğun dünyasına dokunmanın ne kadar sorumluluk isteyen, bir o kadar da umut dolu bir şey olduğunu bize yeniden gösterdi.

Bazen bir robotun ayrımcı yazılımında, bazen toprakla dost olan çocukların hikâyesinde, bazen de henüz yazılmamış kitapların hayalinde dolaştık birlikte.

Göz göze bakıp gülümsediğimiz, sessizce not aldığımız, heyecanla söz aldığımız bir geceydi. Sessizliği duyduk, soruları büyüttük. Herkesin zihninde bir kitap kapağı aralandı, içinden bambaşka dünyalar fısıldadı.

Ve belki de en güzeli şu oldu: Kimse bir “uzman” gibi değil, birer yol arkadaşı gibi dinledi, düşündü, hayal etti.

Çocuklara kulak vermek, aslında kendimize de kulak vermekmiş.

“Çocuklar birer okur değil, birer özne… Kendi hikâyelerinin yazarı.”

Dün akşam Öğretmen Ağı çatısı altında Türkiye’nin dört bir yanından öğretmenlerle, değerli yazar ve sosyolog Seran Demiral ile birlikte, çocuk edebiyatına hak temelli bir bakışla yaklaştık.

Masallar, felsefe, eşitlik ve edebiyatın dönüştürücü gücü üzerine içimizi ısıtan, zihnimizi açan bir yolculuk yaptık.

Bu yolculuk sadece çocukları değil, bizi de içine aldı.

*Bu yazının orijinali 2 Mayıs 2025 tarihinde Şebnem Filiz Yapıcı’nın blog hesabında yayınlanmış; Öğretmen Ağı web sitesi için yeniden düzenlenmiştir.